Alle heisa rondom kerst doen me vermoeden dat ik het gezelligheids-gen mis. Ik plan nooit verder dan 7 dagen vooruit en kan dus ook niet bevatten dat er hele volksstammen zijn, die elk jaar al precies weten op welke dag ze het gezellig gaan hebben. Het vooruitzicht alleen al, doet me huiveren. Maar ik ben de beroerdste niet: ik laat me ook graag overtuigen van m’n eigen ongelijk.
Een paar jaar geleden ben ik daarom met kerst naar Bethlehem gegaan. Echt waar. En Jeruzalem. Ik had voor de kerstavond een herberg gevonden in Egypte, waar eten en drinken middels een polsbandje werden verstrekt. Het tripje naar Bethlehem begon vervolgens rond een uur of 5 ’s morgens. Nu ben ik behalve anti-kerst ook anti-ochtend, dus het was dubbel feest in de bus. Nog voor de zon opkwam, bereikten we de Israelische grens. Als je ergens niet vredelievend wordt behandeld, dan is het daar wel. Een kruisverhoor -dat vond ik dan wel toepasselijk, hoewel meer Pasen dan Kerst- en strenge blikken gingen vooraf aan een dozijn stempels in mijn paspoort. Kort daarna reden we in een flinke karavaan het Beloofde Land binnen. Hadden Jozef en Maria al moeite om die stal te vinden, dan hadden ze er nu al helemaal niet meer gekomen. De metershoge muur die Jeruzalem scheidt van het Palestijnse grondgebied waar Bethlehem ligt, doet je beseffen dat de wereldvrede in elk geval niet in Israël zal beginnen.
Die stal, ik kan er kort over zijn. Waar Jezus duizenden jaren geleden op de grond is gestort, ligt nu een marmeren plaat. En zoals de meeste marmeren platen, werd ik ook van deze niet bijzonder warm of koud. Die marmeren plaat kun je bezichtigen in een kelder van een kerk. Die kerk wordt weer omringd door andere kerken van andere religieuze stromingen. Gelukkig waren op het plein voor de kerk de winkeltjes gewoon open met kerst, dus ik deed mezelf een hippe Arafat-sjaal cadeau tegen de kou. Want ja, het is frips daar in Bethlehem met kerst. ‘Arme Jezus in z’n strobak’ dacht ik nog. Enfin, dat tripje Bethlehem heeft mijn kerstgevoel dus niet echt aangewakkerd. Behalve dan dat ik me omringd door zoveel moslims net zo thuisvoel in Bethlehem als in het Rotterdamse Oude Westen.
Later die dag zijn we nog naar Jeruzalem gereden, waar we de lijdensweg van Christus mochten lopen. Als je denkt daar nog ergens een verdwaalde bloeddruppel van deze man aan te treffen, dan kom je bedrogen uit. De geplaveide weg is namelijk nog nieuwer en schoner dan Main Street USA in Disneyland Parijs en heeft ongeveer net zoveel vreet- en souvenirshops.
Dikke vette kerst
Dit jaar vier ik kerst weer gewoon thuis. En terwijl de dagen steeds korter werden, ontdekte ik waarvan ik wél vrolijk word: al die duizenden lichtjes die in de stad schijnen als een echte sterrenhemel. Niet de sterren op het Nationale Nederlanden-gebouw, waarvan ik er één zelfs in bezit heb. Nee, al die andere lichtjes. Ik heb ze, samen met een bevriende filmmaker, vastgelegd in een soort van Vimeo-kerstkaart. En daarmee, wens ik iedereen een dikke vette kerst!
Rotterdam by Night – stopmotion from TOM on Vimeo.
